Hoe ga je als bedrijf aan de slag met het verduurzamen van je bedrijfsvoering? Bij Hoftijzer Vastgoedonderhoud – het oudste schildersbedrijf van Rotterdam – hebben ze daar het afgelopen jaar ruime ervaring mee opgedaan. Een mooi praktijkvoorbeeld over de verduurzaming van één bedrijf op een bedrijventerrein dat ook collectief verduurzaamt.
‘We doen het totaalonderhoud van de buitenschil, dus van fundering tot dak’, vertelt Toon Janse van Hoftijzer Vastgoedonderhoud. Het bedrijf heeft rond de 100 medewerkers in vaste dienst. Het opleiden van en kansen bieden aan mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt is een belangrijk speerpunt van het bedrijf. ‘Ook dat is voor ons duurzaam ondernemen’, zegt Toon. ‘Jaren geleden hebben we met de gemeente een convenant afgesloten om meer werk te maken van Social Return. In de praktijk betekent dit dat we leerlingen met een beperking aannemen, mensen met afstand tot de arbeidsmarkt en vluchtelingen. Wij zorgen voor de begeleiding, op het gebied van vakkennis en als dat nodig is ook sociaal.’
Reduceren CO2-uitstoot
Sinds 2020 zet Hoftijzer vaart achter het reduceren van de CO2-uitstoot. ‘Toen hebben we, met hulp van het parkmanagement, een energiescan laten uitvoeren. Vervolgens zijn we aan de slag gegaan. Onze doelstelling is om de CO2-uitstoot per fte in 2025 met een kwart verlaagd te hebben ten opzichte van 2020’, zegt Wouter Bosch van Hoftijzer Vastgoedonderhoud. ‘We zijn begonnen met het elektrificeren van het vervoer. Voor de deur staan vier laadpunten voor de elektrische auto's en vier voor elektrische fietsen. Ons wagenpark is al deels elektrisch, kleine leveringen in de buurt gebeuren met de elektrische bakfiets en medewerkers die voor een afspraak in de stad moeten zijn, kunnen daarvoor een van de elektrische fietsen pakken.’
Afspraken met leveranciers
Niet alleen in de eigen bedrijfsvoering maakt Hoftijzer Vastgoedonderhoud werk van verduurzaming. Wouter: ‘We betrekken daar ook onze leveranciers bij. Zo hebben we – om de verkeersstromen te beperken – de afspraak gemaakt dat zij maar eenmaal per week materialen aanleveren. En die moeten verpakt zijn in herbruikbare kratten. Daarnaast betrekken we onze koffie van een leverancier die op dit bedrijventerrein gevestigd is. Ook de koffie wordt niet in zakken geleverd maar in herbruikbare en afgesloten emmers. Verder recyclen we onze bedrijfskleding en proberen we actief milieuschadelijke stoffen in ons werk te verminderen.
Goed op weg
Op haar website laat Hoftijzer Vastgoedonderhoud in een Milieubarometer de vorderingen zien. Zo was in 2021 de totale uitstoot ten opzichte van 2020 met 6 procent gedaald naar 211 ton CO2. Het jaar daarvoor was dit nog 226 ton. Ter vergelijking: 1 ton CO2 komt overeen met een half jaar lang rijden door één auto op benzine in Nederland (bron: CBS). Het verbruik per fte was zelfs met 11 procent gedaald. De besparing werd vooral bereikt door daling van het gas-, benzine- en dieselverbruik. ‘En straks leveren de 144 zonnepanelen op ons dak op jaarbasis circa 55.000 kWh aan energie, zodat ons bedrijfspand dit jaar nog energieneutraal kan zijn’, zegt Wouter. Wouter: ‘De volgende stap is om van het gas af te gaan. Zo komen we elk jaar een stapje verder.’
Maatschappelijke inzet
Van kostenbesparing is vooralsnog geen sprake. ‘Voorlopig moet er vooral geld bij’, vertelt Wouter. ‘Verduurzamen kost veel geld, maar dat verdien je op termijn linksom of rechtsom terug. Toch staat bij ons het financiële belang niet voorop. Steeds meer mensen, maar vooral de jongeren identificeren zich graag met een organisatie die zich maatschappelijk inzet en willen graag voor ons werken. Daarnaast waarderen opdrachtgevers onze inzet en ik sluit niet uit dat het op enig moment een eis zal worden tijdens de selectieprocedure.’
Voorbeeldbedrijf
‘Op het gebied van duurzaamheid is Hoftijzer Vastgoedonderhoud een voorbeeldbedrijf. Ze hebben een duurzaam hart.’ Aan het woord is Edwin Markus. Hij is parkmanager van Bedrijventerrein Schiebroek, waar Hoftijzer gevestigd is. Het bedrijventerrein telt zo’n 160 bedrijven. Samen met energieadviseur Jaap Kortman ondersteunt Edwin ondernemers bij het verduurzamen van hun bedrijf . ‘Grotere bedrijven hebben daarvoor vaak zelf de expertise in huis. Maar vooral de kleinere kunnen daarbij wel wat hulp gebruiken. De voucherregeling voor de energiescan helpt daar onder andere bij. Dit jaar investeren de bedrijven rond de 800.000 euro, waarvoor circa 160.000 euro aan subsidies is aangevraagd bij de provincie.’
Energiepositief
Toen Bedrijventerrein Schiebroek in 2012 een Bedrijven Investeringszone (BIZ) werd, is eerst de basis op orde gebracht: schoon, heel en veilig. ‘Daarna werd al snel verduurzaming van het bedrijventerrein een speerpunt’, vertelt Edwin. ‘Hierbij is de BIZ essentieel, omdat het de bedrijven de mogelijkheid biedt zaken gezamenlijk aan te pakken.’ Het doel is om energiepositief te worden, oftewel: samen meer energie opwekken dan gebruiken. ‘Naast verduurzaming van individuele bedrijven zijn daarvoor ook grootschalige projecten nodig’, vult Jaap Kortman aan. ‘Daarvan staan er al een paar in de steigers. Zoals het plaatsen van zonnepanelen op daken van bedrijven. En op een braakliggend terrein bij de Landscheiding leggen we een zonnepark aan. Circa 6.000 panelen gaan naar schatting twee miljoen kWh aan energie opwekken. Dat is genoeg om ruim 800 huishoudens een jaarlang van elektriciteit te voorzien. Via de postcoderoos kan ook de buurt van zonne-energie profiteren. Hiertoe hebben we een eigen Energiecoöperatie Schiebroek opgericht. Het voordeel daaruit is voor de vastgoedeigenaren en ondernemers op het bedrijventerrein, maar ook voor de bewoners in de omgeving. Eind dit jaar ligt dat zonnepark er. Dan hebben we in 7 jaar tijd 40 procent van onze ambities bereikt.’
Toekomstmuziek
Er staat nog meer op stapel. Zoals de opslag van zonne-energie om deze later te kunnen gebruiken en het aanleggen van een slim laadplein voor elektrische auto’s, om er een paar te noemen. En ook aansluiten op een warmtenet staat hoog op het verlanglijstje. ‘De hoofdleiding ligt hier 2 kilometer vandaan’, zegt Edwin. ‘Het doortrekken daarvan zou zo’n 6.000 euro per bedrijf kosten. Maar waarschijnlijk wordt eerst de woonwijk aangesloten, zodat daar nog wel wat tijd overheen zal gaan.’
Natuurpositief
Op termijn is het zelfs de bedoeling dat het bedrijventerrein natuurpositief wordt. ‘Dat gaat nog een stuk verder dan energiepositief’, vertelt Edwin. ‘Dan praten we bijvoorbeeld over het vergroenen van het terrein, maatregelen treffen om hittestress te voorkomen en het versterken van de biodiversiteit. Daar zetten we nu de eerste stappen voor. Zo zijn we in samenwerking met de gemeente een pilot gestart om de gevels van de bedrijfspanden te vergroenen. Verder werken we samen met de gemeente, de provincie Zuid-Holland, studenten van de Hogeschool Rotterdam en Stichting Stimular aan een plan om ons bedrijventerrein natuurpositief te maken.
Hij merkt wel dat de interesse in verduurzaming onder de ondernemers op het terrein aanzienlijk is toegenomen. ‘Er is in die paar jaar veel veranderd. In het begin werd ik nogal eens weggezet als klimaatwappie, tegenwoordig sluiten steeds meer bedrijven zich aan.’
Tips en adviezen
Hebben Wouter Bosch van Hoftijzer Vastgoedonderhoud en parkmanager Edwin Markus nog tips voor ondernemers die hun bedrijf willen verduurzamen? ‘Elk bedrijf heeft daar een andere motivatie voor’, zegt Wouter. ‘Dus algemene tips vind ik lastig te geven. En verduurzamen kost veel geld, ook al kun je dat op termijn terugverdienen. Niet iedereen heeft dat beschikbaar. Wij hebben niet zozeer gekeken naar het zakelijk belang, maar vooral vanuit de intrinsieke motivatie gericht op een duurzame toekomst. We waren sowieso van plan om te verduurzamen en hadden daarvoor al plannen op de plank liggen. De energiescan van de gemeente was een extra stimulans om daar nu ook echt mee aan de slag te gaan.’
Ook Edwin heeft nog een tip: ‘Doe het samen. En zorg op je bedrijventerrein voor een organisatie die de ondernemers het werk uit handen neemt. Zeker ondernemers in het mkb hebben het gewoonweg te druk om zelf met verduurzaming aan de slag te gaan. Dus zorg dat je je organiseert. En vraag daar hulp bij: bij de provincie, bij de gemeente. Want alleen is verduurzamen heel lastig.‘
Bron: Duurzaam010.nl, gemeente Rotterdam (mei 2022)