“Milieuthermometer Zorg duwt je in de goede richting”

Ambities hebben is één, maar ze waarmaken is een ander. Het St. Antonius Ziekenhuis en De Forensische Zorgspecialisten brengen hun groene beloften voorzichtig maar gestaag in de praktijk. Met dank aan de Milieuthermometer Zorg.

Beide zorginstellingen behoorden een paar jaar geleden tot de ondertekenaars van een convenant waarin ze beloofden hun bedrijfsvoering te verduurzamen. Het uiteindelijke doel: klimaatneutraal zijn in 2050. De eerste stappen: voldoen aan de eisen van de Milieuthermometer Zorg. De thermometer is een heldere handleiding waarmee instellingen hun milieuprestaties kunnen verbeteren en aantoonbaar maken. “Ik ben er een groot fan van,” zegt Marian Wiarda, manager Service Centrum bij de Forensische Zorgspecialisten, waaronder de van der Hoevenkliniek en de Waag vallen. “Je krijgt goede informatie en er wordt flink wat van je gevraagd, maar niet te veel. De thermometer duwt je vriendelijk in de goede richting.”

Brons en zilver

De thermometer heeft drie niveaus: brons, zilver en goud. Het Antonius Ziekenhuis ‘won’ brons en werkt momenteel aan zilver, De Forensische Zorgspecialisten is al zo ver. Met brons doe je iets meer dan het wettelijk minimum op het gebied van energiebesparing, voor zilver moet je meer aandacht besteden aan duurzaam inkopen. “Wij gaan bijvoorbeeld printers aanschaffen en onderzoeken momenteel in hoeverre die kunnen voldoen aan onze eisen.”

Het St. Antonius Ziekenhuis denkt komend voorjaar aan zilver toe te zijn, het overleg met de afdeling inkoop is al gaande. Intussen blijft het ziekenhuis scherp op energievriendelijke maatregelen, ook minder voor de hand liggende. “We kijken bijvoorbeeld of we het warme water dat we in onze Nieuwegeinse vestiging gebruiken bij nierdialyses kunnen hergebruiken voor de verwarming,” zegt Hennie de Groot, senior-adviseur milieu, kwaliteit en veiligheid.

Nieuw afvalcontract

Het gebruik van plastic is een ander aandachtspunt. “Dat is lastig afval, verwerkers kunnen het aanbod niet aan. Wij zijn bezig met een nieuw afvalcontract en één van onze eisen is dat het gescheiden wordt afgevoerd en hergebruikt.” Beide instellingen gebruiken al kartonnen bekers in plaats van plastic, De Forensische Zorgspecialisten wil volgend jaar overstappen op het gebruik van ‘gewone’ bekers en koppen die medewerkers zelf meenemen. Een uitdaging, volgens Marian. “Zonnepanelen kun je gewoon neerleggen maar gedrag beïnvloeden is minder makkelijk. We zullen in ieder geval aandacht besteden aan de introductie en proberen de medewerkers enthousiast te maken. Wanneer iedereen eenmaal een eigen beker gebruikt, is het voor nieuwkomers vervolgens vanzelfsprekend.”

Voor beide instellingen staan de zorg en het bewaken van de kwaliteit daarvan voorop. “Pionierswerk op het gebied van duurzaamheid kun je van ons niet verwachten. Ik vind het soms lastig een goede oplossing te kiezen omdat ik niet altijd weet welke techniek zich heeft bewezen. Ook daarom is de hulp via de milieuthermometer voor ons een uitkomst.”

Onder vergrootglas

Hennie: “Bij ons is de besluitvorming soms een drempel. Onze organisatie werkt voorzichtig, we vinden dat je moet kunnen waarmaken wat je belooft.” Toch blijft er volgens hem voldoende ruimte voor een voortvarende milieukoers. “Je kan al veel bereiken door op natuurlijke momenten de juiste dingen te doen, zoals duurzame vernieuwingen toepassen wanneer materialen aan vervanging tot zijn. Het is allemaal geen hogere wiskunde, we zijn al goed bezig.”

Het ziekenhuis maakt ook veel werk van een fietsbeloningssysteem: medewerkers kunnen voordelig een elektrische fiets aanschaffen om het autogebruik terug te dringen. Het onderwerp staat ook bij De  Forensische Zorgspecialisten inmiddels op de agenda. Om het niveau goud te behalen? “Nee hoor, goud houdt voor ons vooral een transparante verslaglegging in en dat heeft niet zoveel invloed op de uitstoot van CO₂. Goud is best tof, maar eerst willen we voor al onze panden zilver hebben.”

Hieronder een overzicht van de Utrechtse zorginstellingen die werken met de Milieuthermometerzorg en het behaalde niveau:

Bron: Gemeente Utrecht