GreenBiz IJmond heeft de afgelopen vier jaar met het Upcycle Your Waste programma de circulaire economie aangewakkerd in de IJmond. Op 28 maart werd tijdens een slotbijeenkomst informatie uitgewisseld over behaalde resultaten en leerpunten. Ondernemers uit de regio deelden inspirerende succesverhalen, waaronder Raymond Groenewegen, oprichter van Kuuk. Hij merkt dat opdrachtgevers regelmatig met zijn bedrijf in zee gaan, juist omdat circulair goedkoper is: “Doe maar circulair, dan past het wel in het budget”. Ook werden er enkele tools gepresenteerd die helpen om stappen te nemen richting een circulaire bedrijfsvoering. Stimular verzorgde vorig jaar bij 25 bedrijven in de IJmond-regio een afvalscan, inventariseerde het afval en onderzocht samen met de ondernemers hoe het te kunnen ‘upcyclen’. Ze kregen een afvaladvies op maat. Drie bedrijven vertellen over hun ervaringen.
Upcycle Your Waste
In 2020 sloot GreenBiz IJmond zich als GreenBiz Circular aan bij het EU programma Upcycle Your Waste. Sindsdien maken ze ondernemers in de IJmond bewust van de waarde van hun afval. Want als je afval kunt (her)gebruiken als nieuwe grondstoffen, biedt dat ook voor de ondernemer veel voordelen. Zo vermindert het groeiende mondiale probleem van schaarste aan grondstoffen sterk. Daarnaast is een sterke reductie van de afvalberg is financieel gezien erg aantrekkelijk voor bedrijven. Ook zorgt een lagere afvalverbranding voor minder CO2-uitstoot en daardoor een beter milieu en leefomgeving voor iedereen.
Een rondje langs het afval
Tijdens een bedrijfsbezoek kreeg de Stimular-adviseur door de afvaladministratie inzicht in de jaarlijkse hoeveelheid afval, de soorten afval en de kosten voor afvoeren en verwerken. Samen met de ondernemer werd een rondje door het bedrijf gemaakt en soms ook over het bedrijfsterrein. Bij alle bedrijfsprocessen keek de adviseur waar het afval vrijkomt en of en hoe het gescheiden wordt. Elke ondernemer kreeg een maatwerkadvies om de hoeveelheid restafval te verminderen en de gescheiden stromen beter te upcyclen.
Wat kwam er in totaal uit de afvalscans?
Op basis van de afvaloverzichten en de bevindingen tijdens de bedrijfsbezoeken, is er per bedrijf een inschatting gemaakt van de te behalen afvalbesparing door verbeterde afvalscheiding en -preventie. De totale besparingen zijn groot en vooral behaald bij de bedrijven die niet zo veel afval hebben. Andersom geconcludeerd hebben de grotere bedrijven, met veel afval, dit thema blijkbaar op orde.
Onderstaand tabel geeft de potentiële totale afvalbesparing voor de 25 bedrijven weer. Bedrijven konden zowel op volume als op gewicht besparen. De besparingen zijn doorgerekend in m3 of kg, afhankelijk van de wijze waarop de inzamelaar het afrekent. In de tabel moeten de volumes en gewichten dus bij elkaar opgeteld worden.
Tabel. Potentie verbeterde afvalscheiding en afvalpreventie (in volume en massa)
Volume [m3] |
Aantal zeecontainers[1] | Gewicht [ton] | Aantal olifanten[2] | |
Verbeterde afvalscheiding | 2.350 | 35 | 370 | 61 |
Afvalpreventie | 120 | 2 | 130 | 21 |
[1] Uitgaande van een 40ft zeecontainer (2 TEU) met een inhoud van 67,8 m3.
[2] Uitgaande van een gemiddelde Afrikaanse olifant van 6 ton.
Gelijk aan de slag: drie bedrijven vertellen
Patina dakdenkers, Kuuk en De Woonzaken gingen gelijk met het maatwerkadvies aan de slag. Voor het bezoek van Stimular hadden ze alle drie al veel aandacht voor afvalscheiding, maar na de analyse kwamen er toch nog aanvullende acties naar boven.
Patina dakdenkers
Voor het maatwerkadvies bij Patina dakdenkers werd het hoofdkantoor in Beverwijk bezocht. Patina kiest waar mogelijk voor milieuvriendelijke dakmaterialen en legt ook groendaken aan. Het hoofdkantoor, met zonnepanelen op het dak, is energieneutraal en geheel uitgevoerd met hout. Daarnaast is Patina bezig met de ontwikkeling van bio-isolatie. In 2023 zet het bedrijf elektrische busjes in. Er werken 140 vaste en 100 tijdelijke werknemers.
Veiligheidskundige Max Kwantes vertelt dat het bedrijf sinds het maatwerkadvies het bedrijfsafval op de werkplaats bij een klant zo veel mogelijk scheidt. “Puin gaan we nog beter scheiden. Sinds kort recyclet een bedrijf voor ons de platen EPS isolatiemateriaal. Ze halen daarbij het pentaan, een reststofgas, uit het materiaal, dat wij weer gebruiken om het bitumen op de daken vast te branden. En we gaan ook bitumen laten recyclen. Dit is een grote afvalstroom voor ons. Er wordt straks granulaat van gemaakt en daar wordt weer bitumen van gemaakt.”
Kuuk
Kuuk ontwerpt, realiseert en onderhoudt bedrijventerreinen en openbare ruimtes en heeft als visie ‘Samenwerken aan een mooiere wereld’. Het bedrijf werkt met 17 vaste en gemiddeld 8 tijdelijke medewerkers. Duurzaamheid staat bij Kuuk al sinds de oprichting in 2011 hoog in het vaandel. Het gebouw van Kuuk is klimaatpositief, het bespaart meer CO2 dan het gebruikt, ook door de zonnepanelen op het dak. Een volgend gesteld doel is voorkomen dat er afval mee terugkomt vanaf projectlocaties.
Oprichter Raymond Groenewegen vertelt dat zij zich sinds het maatwerkadvies nog bewuster zijn van wat er aan afval is. “Door de stijging van bouwkosten wordt circulariteit belangrijker. We stimuleren daarom het hergebruik van materialen, met name van materialen die al aanwezig zijn op locatie, dat scheelt ook logistiek. We zetten nu leveranciers onder druk om de verpakking mee terug te nemen. Als ze de verpakking niet veranderen, willen we ook nog wel eens overstappen naar een ander”.
De Woonzaken
De Woonzaken verkoopt vloeren, woonmode en zonwering en installeert deze desgewenst. Het bedrijf heeft een pand met showroom en opslag en een apart opslagterrein voor afval en statiegeld kratten. Er werken 9 vaste en 13 tijdelijke medewerkers die op projectbasis bij klanten aan de slag gaan. Het bedrijf zamelt ook het afval in dat op diverse projectlocaties ontstaat. Dat kan afval zijn dat niet is ingekocht, maar bij het voorbereiden van de werkzaamheden is vrijgekomen.
Mark Dirkson, bedrijfsleider bij de Woonzaken, vertelt: “We kunnen sinds kort PVC vloeren laten recyclen. Er wordt granulaat van gemaakt en daarna weer nieuwe vloeren. Dit kan ook voor andere vloerenleggers interessant zijn. We werken daarnaast aan gedragsverandering in ons bedrijf. Een medewerker van het sociale werkbedrijf IJmond werkt helpt ons inmiddels bij een betere afvalscheiding. Daar zijn we erg blij mee. We hebben het rapport van Stimular naar diverse leveranciers van ons gestuurd en proberen in preventieve sfeer afspraken met hen te maken. Ook onze afvalverwerker leest mee. We gaan jaarlijks € 4.000 op onze afvalkosten besparen.”