Scheiden van koffiedik

Beschrijving

Zamel koffiedik apart in zodat deze monostroom ingezet kan worden:

1. voor het kweken van paddenstoelen
2. voor de verwerking tot bio-pellets of
3. als voeding voor een tuin.

De verwerking van koffiedik tot bioplastics is in ontwikkeling. Omdat deze techniek nog in de kinderschoenen staat, is deze toepassing niet verder uitgewerkt. Bij inzameling van koffieresten via het GFT wordt het bio-afval bij de verwerker gecomposteerd. Lees meer over GFT en composteren in de maatregel Scheiden van GFT afval.

1) Inzameling t.b.v. oesterzwamkweek
De grijze oesterzwam (pleurotus ostreatus) gedijt goed op koffiedik. De oesterzwam wordt gekweekt door een emmer te vullen met broed (mycelium, netwerk van schimmeldraden) en deze te bedekken met koffie. Oesterzwammen kunnen door particulieren op kleine schaal gekweekt worden met bestelbare growkits; er zijn ook verschillende initiatieven (Rotterzwam, GRO Together) die de zwammen professioneel opkweken van ingezameld koffiedik. Deze paddenstoelen kunnen vervolgens (door lokale horeca) verwerkt worden in gerechten. Door koffiedik lokaal circulair in te zetten wordt er weinig verspild en zijn de lijntjes van aan- en afvoer kort.

2) Inzameling t.b.v. productie bio-pellets
Koffiedik is een uitstekende grondstof voor biobrandstof. Gespecialiseerde bedrijven mengen hiervoor ingedroogd koffiedik met houtzaagsel(afval) waarna er bio-pellets van worden geperst. Deze duurzame energiedrager kan worden ingezet als vervanger van fossiele brandstoffen en gas.

3) Inzameling t.b.v. tuin bemesten (bedrijfstuin, medewerker)
Koffiedik bevat waardevolle voedingsstoffen en sporenelementen zoals stikstof, fosfor, kalium, magnesium en koper. Het is daarmee een milde doch effectieve natuurlijke meststof en bodemverbeteraar. De koffie trekt wormen aan, welke de stoffen verder door de aarde mengen en omzetten in wormenmest. Het koffiedik kan direct op de tuingrond worden uitgestrooid. Eenmaal uitgestrooid zijn de koffiekorrels nauwelijks zichtbaar of ruikbaar.

Toepasbaarheid

Het scheiden van koffiedik is toepasbaar in elk bedrijf waar koffie wordt gezet met bonen of filterkoffie (geen cups of pads). Verder moet er een afnemer zijn van de koffiedrab. Dit kan een medewerker zijn van het bedrijf, of een zakelijke ketenpartner. In sommige regio’s zijn bedrijven actief die de koffiedrab bij grotere hoeveelheden op komen halen voor de verdere verwerking.

Verder moet er ruimte zijn om koffie in te zamelen en op te slaan en moet de afnemer de koffie met voldoende regelmaat ophalen (zodat de koffie niet gaat schimmelen). Gebruik een goed afsluitbare emmer of container. Spreek met de inzamelaar af om de emmer na gebruik weer schoon terug te brengen. Afvalverwerker SUEZ levert rolcontainers van 120 liter voor het verzamelen van koffiedik.

Milieuaspecten

Door koffiedik niet met het restafval af te voeren kan het nuttig worden ingezet. Jouw bedrijf draagt hiermee bij aan de circulaire economie. Bovendien wordt CO₂ bespaard. Volgens Rotterzwam wordt er bij het kweken van oesterzwammen 4,3 kilo CO₂ bespaard per kilo koffiedik omdat er minder afvaltransport nodig is. Bio-pellets besparen 400 of 800 gram CO₂ per kilo koffiedik ten opzichte van verwerking als respectievelijk restaurantafval (swill) of restafval. Tot slot wordt bij natuurlijke bemesting met koffiedik het gebruik van kunstmest (met chemicaliën) uitgespaard. Op dit moment wordt er in Nederland ongeveer 120 miljoen koffiedik per jaar weggegooid.

Financiële aspecten

Koffiedik scheiden en apart laten ophalen zorgt voor een directe vermindering op de kosten voor het afvoeren van het restval. Wel vraagt dit om een kleine investering voor inzamelemmers en tijd voor de organisatie. Wanneer je het koffiedik op laat halen door een professioneel bedrijf kunnen er kosten verbonden zijn aan het ophalen. Het afvoeren door de afvalverwerker kost 35 euro per maand (frequentie twee keer per maand). Dit is ongeveer twee keer zo duur als het ophalen van restafval op route.

Aanvullende informatie

Meer tips over duurzaam koffie drinken op de zaak:

• Houd koffie warm in thermoskannen
• Zet dranken- en vendingsautomaten uit buiten werktijd
• Herbruikbare koffiebekers op locatie
• Koffie met milieukeurmerk

Bron: Stichting Stimular; ProZero; Rotterzwam