Modal shift

Beschrijving

Modal shift (vertaald: andere modaliteit) is het verplaatsen van transport over de weg naar transport per spoor of schip. Voordelen van spoor en schip ten opzichte van wegtransport zijn:

• hogere beladingsgraad
• minder “leegrijden”
• nog voldoende capaciteit

Er zijn vier vormen van modal shift:

• van wegtransport naar spoor
• van wegtransport naar containers via de binnenvaart
• van wegtransport naar containers via de kustvaart (shortsea shipping)
• van wegtransport naar bulk binnenvaart

Toepasbaarheid

Modal shift is toepasbaar in specifieke situaties. 

• Voor vervoer over langere afstanden, bijvoorbeeld naar Oost- en Zuid-Europa is het spoor een aantrekkelijk alternatief. Een voorwaarde is een redelijk grote omvang van de stromen op specifieke bestemmingen. De nabijheid van een terminal is van belang.
• Containervervoer per binnenvaart is toepasbaar op korte afstanden, bijvoorbeeld Rotterdam - Tilburg, tot langere afstanden. De nabijheid van een (container)terminal is van belang. Voor het transport van beperkt houdbare producten is de inzet van binnenvaart minder interessant.
• Als de doorlooptijd van het transport van containers van en naar Europese bestemmingen minder belangrijk is kan shortsea shipping een aantrekkelijk alternatief zijn. Voorwaarde is wel dat herkomst en bestemming van de zendingen niet te ver van zeehavens af liggen.
• Het overhevelen van het transport van bulkgoederen van de weg naar de binnenvaart kan vanuit kosten- en milieuperspectief een interessante optie zijn. Wel is het daarvoor noodzakelijk, dat de laadplaats en de losplaats aan een vaarweg liggen en beschikken over een kade.

Milieu aspecten

Met modal shift wordt het aantal wegkilometers flink gereduceerd. In het algemeen wordt uitgegaan van ongeveer 20% wegtransport voor het voor- en natransport zodat de reductie van wegkilometers over het gehele traject 80% bedraagt. De milieuwinst wordt behaald door de hoge beladingsgraad en minder “leegrijden”. Het verminderen van de uitstoot van scheepsmotoren is een aandachtspunt bij modal shift. 

Financiële aspecten

• Bij transport per spoor kunnen de logistieke kosten dalen met 3 tot 10% afhankelijk van de huidige structuur.
• Bij transport van containers per binnenvaart kunnen de logistieke kosten per traject 5 tot 12% dalen.
• Bij shortsea shipping kunnen per traject de logistieke kosten circa 20% lager worden afhankelijk van de omvang van de stromen en het vaartraject.
• De transportkosten van bulk per binnenvaart zijn aanzienlijk lager dan per vrachtwagen. Hier staan echter relatief hoge aanvangsinvesteringen tegenover, zoals de realisatie van een vaarwegaansluiting, aanpassingen aan kade en een vergroting van de opslagcapaciteit. Soms dient zelfs een compleet schip te worden gebouwd om het vervoer mogelijk te maken. De lage transportkosten maken het in de meeste gevallen mogelijk dat de aanvangsinvestering (al dan niet ondersteund door subsidies) in een beperkt aantal afschrijvingsjaren (ca. 5 jaar) wordt terugverdiend.

Naarmate de omvang van de goederenstroom (het aantal containers of het tonnage) toeneemt, neemt de besparing van de modal shift toe.

Bron: Digiscan Logistiek