Mobiliteitsbeleid

Beschrijving: Duurzame mobiliteit voor bedrijven en organisaties

Ontwikkel een duurzaam mobiliteitsbeleid met heldere doelen en een actieplan om de impact van het vervoer van jouw organisatie op klimaat en de leefomgeving te beperken. Splits dit in ieder geval uit in de categorieën woon-werkverkeer en zakelijk verkeer. Voeg daar goederenvervoer, bezoekersverkeer, personenvervoer en of mobiele werktuigen aan toe indien dit van toepassing is op jouw organisatie. Zorg vervolgens dat de maatregelen uit het beleid planmatig worden uitgevoerd, en monitor of de gestelde doelen behaald worden.

Voordelen mobiliteitsbeleid

De samenleving kan niet zonder het vervoer van personen en goederen maar tegelijkertijd heeft vervoer nadelige effecten op de gezondheid en de kwaliteit van de leefomgeving. Het opstellen van een duurzaam mobiliteitsbeleid kan een organisatie en de maatschappij uiteenlopende voordelen opleveren: 

• Energie besparen (brandstof)
• Verbeteren luchtkwaliteit (o.a. fijnstof)
• Aanpakken van het klimaatprobleem (door reductie van CO₂)
• Verminderen van verkeerslawaai
• Verbeteren bereikbaarheid
• Kosten besparen door vermindering vervoersbewegingen
• Verbeteren van gezondheid van medewerkers

Wat is een duurzaam mobiliteitsbeleid?

Stel een duurzaam mobiliteitsbeleid op als vervoer een relevant aandeel heeft in de totale milieu-impact en/of CO₂-footprint van je organisatie. Dit mobiliteitsbeleid kan ook onderdeel zijn van een organisatie breed duurzaamheidsbeleid. Een volledig duurzaam mobiliteitsbeleid bevat onderstaande onderdelen en dient geïntegreerd te worden in de bedrijfsvoering.

De nulmeting behandelt de vervoersbewegingen, voertuigtypen en vervoerswijzes en bijbehorende emissies. Na het vaststellen van de ambities stel je doelen die ten minste aansluiten op de klimaatdoelen en kies je passende vervoersmaatregelen. De maatregelen worden vervolgens uitgevoerd volgens een actieplan dat is opgesteld om de doelen tijdig te halen. In de maatregelen-database op stimular.nl staan meer dan 80 tips over vervoer gecategoriseerd naar thema en proces. Je kunt in de database filteren op maatregelen voor :

• bezoekersverkeer
• zakelijk verkeer
• woon-werkverkeer
• goederenvervoer
• personenvervoer (vervoer van cliënten)
• mobiele werktuigen

Wetgeving over mobiliteit

Voorheen moesten bedrijven op grond van onder andere de Wet milieubeheer (Wm) en/of het Activiteitenbesluit milieubeheer op grond van de zorgplicht de nadelige gevolgen van vervoer zoveel mogelijk voorkomen. Deze zorgplicht werd geconcretiseerd aan de hand van een vervoersmanagementplan.

Inmiddels is deze wetgeving (deels) vervangen door nieuwe wettelijke regels voor vervoersregistratie (zoals beschreven in de maatregel Voldoe aan (erkende) maatregelen uit Omgevingswet). Bedrijven die aan de voorwaarde voldoen dienen nu volgens deze nieuwe wetgeving over hun vervoer te monitoren en registreren en (eventueel) ook een besparingsplan op te stellen. Een duurzaam mobiliteitsbeleid is een goede vervanging van het vervoersmanagementplan en een goede basis om te voldoen aan de huidige wetgeving.

Toepasbaarheid

Voor alle vestigingen van organisaties, klein of groot, waarbij vervoer een relevant aandeel heeft in de totale milieu-impact en die kosten en milieu willen sparen met een duurzaam vervoersbeleid.

Vervoersrelevantie

In de voormalige Handreiking Vervoersmanagement van het Informatiepunt Leefomgeving (Infomil) staan voor een aantal vervoerscategorieën drempelwaarden waarboven het nemen van maatregelen voor de betreffende vervoerscategorie relevant is. De drempels voor vervoersrelevantie kunnen nu nog gebruikt worden voor het opstellen van een duurzaam mobiliteitsbeleid en zijn in onderstaande tabel samengevat. In de praktijk wordt vervoer vaak centraal (op concernniveau) aangestuurd, dus pas de drempelwaarden ook op dat niveau toe. De rapportageverplichting werkgebonden personenmobiliteit sluit aan bij de drempelwaarden voor personenvervoer van werknemers.

(*) van “eigen” vervoer is ook sprake als de vervoermiddelen geleased zijn.
Bron afbeelding: Handreiking Vervoersmanagement

Milieu aspecten

De milieueffecten van deze maatregel zelf zijn beperkt. Zodra het beleid tot uitvoering komt, hebben de afzonderlijke maatregelen uit het mobiliteitsbeleid effect op onder andere de uitstoot van CO₂, stikstof en fijnstof.

Financiële aspecten

De kosten van het maken van een duurzaam mobiliteitsbeleid zijn afhankelijk van de aanpak en de omvang van het plan. Een bedrijf kan een mobiliteitsbeleid zelf opstellen, uitvoeren en beheren. Om hierin expertise te ontwikkelen zijn cursussen beschikbaar. Maar er zijn ook gespecialiseerde bureaus die kunnen helpen bij het opstellen van een duurzaam vervoersbeleid en bij het uitvoeren van de maatregelen die daarin omschreven worden. In bijlage 7 van de handreiking gegevensverzameling werkgebonden personenmobiliteit van RVO is een overzicht te vinden van partijen die kosteloos kunnen helpen bij het verduurzamen van de mobiliteit van jouw organisatie.

Aanvullende informatie

Mobiliteitsmanager/vervoersmanager

Het kan zinvol zijn om een mobiliteitsmanager of mobiliteitscoördinator aan te wijzen. Deze persoon heeft een aanjaagfunctie, is aanspreekpunt voor het thema mobiliteit en heeft taken op het gebied van informatieverstrekking en coördinatie.

De functie van mobiliteitsmanager/vervoersmanager is vaak te combineren binnen de afdeling facility management of personeelszaken. De mobiliteitsmanager kan zichzelf terugverdienen als het werk succesvol is (bijvoorbeeld minder zakenauto’s nodig, een daling van transportkilometers, of minder parkeerplaatsen).

Bron: Stichting Stimular, InfoMil