Meer plantaardig eten in jouw bedrijf

Beschrijving

Kies als bedrijf vaker voor plantaardig eten in plaats van dierlijk eten, of maak zelfs het gehele aanbod plantaardig. Dierlijke eiwitten belasten het milieu zwaarder dan plantaardige eiwitten. Om 1 kilo dierlijk eiwit te produceren is namelijk 7 kilo plantaardig eiwit nodig. Er is zo voor vlees en zuivel dus meer land, water en (fossiele) energie nodig.

Waar kan je plantaardig eten aanbieden?

Er zijn verschillende manieren om meer plantaardig eten aan te bieden. Denk hierbij aan:

• Begin voorzichtig met een vega of vegan dag in de kantine.
• Kies altijd voor minstens 60% plantaardig en vega (en max. 40% vlees) bij (verzorgde) lunches en snacks. Nu al is de ervaring dat als half-half wordt besteld voor broodjes er vaak broodjes met vlees over blijven.
• Maak plantaardig de nieuwe standaard voor lunches en snacks bij borrels: alleen wanneer er expliciet om wordt gevraagd kan er een dierlijke variant worden verzorgd.
• Biedt plantaardige melk aan in het koffiezetapparaat.

Wat bij jouw situatie past is onder andere afhankelijk van de situatie waarin jij voedsel aanbiedt.

Tips om plantaardig eten te introduceren

Hieronder volgen een aantal tips om de overgang naar plantaardig eten te vergemakkelijken:

1. Niet alle veranderingen hoeven in één keer doorgevoerd te worden. Laat mensen wennen aan het idee dat plantaardig eten lekker is.
2. Bedenk van tevoren wie er te maken krijgt met deze maatregel en leg duidelijk uit waarom er wordt gekozen om meer of uitsluitend plantaardig eten aan te bieden. Dit helpt draagvlak creëren.
3. Start een campagne, bijvoorbeeld tijdens de Nationale Week Zonder Vlees & Zuivel (vindt elk jaar in de maand maart plaats).
4. Kondig de verandering aan via intranet, borden of posters op relevante locaties.
5. Prijs de positieve eigenschappen aan van de plantaardige eiwitalternatieven, zoals de smaak en de duurzaamheidsvoordelen. Woorden als lekker, duurzaam en gezond doen het goed.
6. Maak het plantaardige alternatief goedkoper dan de dierlijke variant.
7. Gebruik aansprekende namen voor de plantaardige producten die ook niet-vega(n)s aanspreken. Uit onderzoek is namelijk gebleken dat gerechten met ‘vegetarisch’ in de naam, door niet-vegetariërs vaak ten onrechte wordt gezien als ‘niet voor hen bedoeld’.

Toepasbaarheid

Deze maatregel is te implementeren in bijna elke bedrijfssituatie waarbij zelf voedsel wordt ingekocht of aangeboden. Bijvoorbeeld voor bedrijven met een bedrijfsrestaurant of kantine, en bedrijven die een gezamenlijke lunch bieden. Daarnaast past deze maatregel ook bij de catering van vergaderingen of andere bijeenkomsten.

Milieuaspecten

Het (gedeeltelijk) weglaten van dierlijke producten leidt tot een vermindering van de uitstoot van broeikasgassen en stikstof, en voor minder gebruik van land, water, (fossiele) energie, meststoffen en bestrijdingsmiddelen.

De milieu-impact van voedselproducten wordt onder andere bepaald door land- en watergebruik. Het landgebruik voor dierlijke producten is groter dan plantaardige producten omdat er naast ruimte voor het vee, ook ruimte nodig is voor de productie van het veevoer. Daarnaast is er ook meer water nodig; niet alleen voor het vee zelf, maar ook voor het schoonmaken van de stallen, als ook voor de productie van het veevoer. Daarnaast stoot vee broeikasgassen uit in de vorm van methaan. Methaan is een veel sterker broeikasgas dan CO₂.

Wist je bijvoorbeeld dat voeding in de langdurige zorg zorgt voor 15-20% van de totale klimaatimpact, waarvan het grootste deel afkomstig is van zuivel? En kaas 98% van de milieu-impact van het broodbeleg van patiënten levert? In andere branches zal het je CO₂-footprint misschien niet net zo veel verminderen. Maar jouw organisatie draagt door meer vegan wel bij aan het maatschappelijk debat en draagt de nieuwe norm uit.

De afbeelding hieronder geeft de CO₂-impact van verschillende eiwitbronnen weer. Het laat duidelijk zien dat de CO₂-uitstoot van dierlijke producten hoger is dan van plantaardige eiwitten. Vooral voor de productie van rundvlees is proportioneel veel land en water nodig. De CO₂-uitstoot is daarmee aanzienlijk.

Landelijke doelstelling plantaardige eiwitten

Het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit streeft voor 2030 als concreet doel een voedingspatroon na waarin de verhouding tussen dierlijke en plantaardige eiwitten 50/50 is. Deze verhouding past bij de Schijf van Vijf van het Voedingscentrum die zowel focust op gezondheid als duurzaamheid . De huidige verhouding in de consumptie van dierlijke en plantaardige eiwitten is 60/40.

Financiële aspecten

Duurzaam eten heeft het imago duur te zijn. Dit hoeft niet zo te zijn. Plantaardige ingrediënten als groenten en peulvruchten zijn over het algemeen goedkoper dan dierlijke ingrediënten. In 2021 waren zelfs de goedkoopste merken sojamelk, plantaardige kaas, plantaardig gehakt, plantaardige schnitzels en plantaardige shoarma voor het eerst goedkoper dan de goedkoopste dierlijke versies van die producten.

Klik hier voor een grotere versie (PDF) van deze afbeelding.

Bron: Stichting Stimular, Milieucentraal, Voedingscentrum, ProVeg