Beschrijving
CO2–beprijzing is het betalen voor de uitstoot van broeikasgassen. In deze maatregel lees je hoe je binnen het bedrijf een interne CO2-prijs kunt toepassen ter ondersteuning van een klimaatneutrale bedrijfsvoering.
Wat is een interne CO2-prijs?
Klimaatmaatregelen vragen om een investering, maar leveren op termijn juist besparingen op voor je organisatie. De meeste klimaatmaatregelen hebben dus een terugverdienmodel. Op de korte termijn is dit bedrijfseconomisch vaak niet interessant genoeg. Investeren in andere thema’s levert een hoger rendement op, waardoor investeringen in klimaat achterblijven. Dit is te weerleggen door de maatschappelijke kosten van CO2 door te rekenen in de bedrijfsvoering.
Een interne CO2-prijs is een fictieve belasting op de CO2-uitstoot van je eigen organisatie. Hiermee reken je met een eerlijkere prijs voor de klimaatkosten van een activiteit (ook wel: schaduwprijs). Dit bedrag zorgt ervoor dat het gebruik van aardgas, grijze stroom, diesel en benzine duurder wordt. Dit leidt tot een snellere verschuiving naar duurzamere alternatieven. CO2-beprijzing is effectief, efficiënt en rechtvaardig.
Een redelijke CO2-prijs is € 100 – 140 per ton (2023). Lees onderaan meer over de achtergrond van CO2-prijzen.
Door een interne CO2-prijs te hanteren:
- Houd je rekening met de echte klimaatkosten
- Worden meer duurzame maatregelen genomen
- Stimuleer je innovatie
- Creëer je bewustwording voor de daadwerkelijke kosten
- Ben je voorbereid op een toekomstige CO2-belasting
- Heb je een alternatief voor CO2-compensatie
Twee toepassingen van interne CO2-beprijzing
- Houd rekening met een fictieve CO2-prijs bij investeringsbeslissingen
Een interne prijs verbindt een waarde aan de CO2-uitstoot en laat zien hoe een duurzame investering zich verhoudt tot een niet-duurzame investering. Door de toekomstige kosten van klimaatschade nu al mee te nemen, worden vervuilende projecten duurder en wordt eerder geïnvesteerd in duurzame maatregelen. Hanteer voor langetermijninvesteringen een hogere CO2-prijs. De overheid neemt de CO2-prijs al mee bij grote infrastructurele aanbestedingen met de milieukostenindicator (MKI). CO2 is hier een van de beprijsde milieueffecten.
- Hanteer een interne belasting op CO2-uitstoot
Door een interne belasting op de CO2-uitstoot (je footprint) te heffen, kun je de opbrengsten hieruit investeren in duurzame projecten. Je creëert hiermee eigenlijk een (extra) klimaatbudget. De belasting zelf is ook een prikkel om CO2 te reduceren. Grotere bedrijven kunnen overwegen om hun verschillende bedrijfsafdelingen te belasten voor hun uitstoot.
Bepalen van de CO2-uitstoot
Voor beide soorten toepassingen is een berekening van de CO2-uitstoot nodig. Vraag voor inkoopkeuzes ketendata op bij leveranciers (denk aan LCA-, EPD-, MKI-gegevens). Maak voor het zelf berekenen van de CO2-uitstoot van activiteiten gebruik van erkende meetmethodes zoals CO2emissiefactoren.nl of de Milieubarometer (zie ook maatregel Registreer milieugegevens en bepaal je milieuscore).
Toepasbaarheid
Het hanteren van een interne CO2-prijs of -belasting is toepasbaar bij alle organisaties. De beschikbaarheid van data over de CO2-uitstoot is een randvoorwaarde voor de toepasbaarheid.
Milieuaspecten
Deze maatregel stimuleert investeringen die zorgen voor CO2-reductie en verkort de route naar een klimaatneutrale bedrijfsvoering aanzienlijk.
Financiële aspecten
Het meenemen van een interne CO2-prijs zorgt ervoor dat de berekende terugverdientijd van maatregelen lager wordt en maatregelen eerder rendabel worden. Door een interne CO2-prijs toe te passen wegen de klimaatschadekosten mee in de investeringen. Ook met een interne CO2-belasting worden investeringen eerder genomen. Met beide toepassingsvormen houd je zo rekening met het prijskaartje dat de komende jaren aan CO2-uitstoot zal worden gehangen.
Rekenen met een interne CO2-prijs is ook goed voor de maatschappij omdat daarmee kosteneffectief gewerkt wordt aan CO2-reductie. Je kunt rekenen met een interne CO2-beprijzing ook zien als rekening houden met toekomstige stijgende energie- en CO2-kosten.
Stimular stelt als prijs voor: € 100 tot € 140 per ton CO2 (2023). Je kunt voor een lagere of hogere prijs kiezen, afhankelijk van je doel:
- € 60-100: hiermee ben je voorbereid op toekomstige wetgeving
- € 100-140 per ton: voor het opstellen van een CO2-strategie tot 2030
- € 140-290 per ton: voor het opstellen van een CO2-strategie na 2030
- € 500 per ton: om de ontwikkeling van klimaatneutrale producten te stimuleren
Aanvullende informatie
In de pas met internationale doelen
De CO2-prijs wordt meestal bepaald op basis van een ‘tipping point’: de prijs die nodig is om (voldoende) reductiemaatregelen te nemen. Onderzoek van de ‘Carbon Pricing Leadership Coalition’ is uitgekomen op een prijs van 35 tot 70 dollar nodig per uitgestoten ton CO2 om de klimaatdoelen van Parijs te halen. Sommige onderzoeken nemen de hele keten mee (het Klimaatverbond) en komen uit op een (veel) hogere prijs tot wel € 700 per ton CO2. Een prijs gebaseerd op externe kosten reflecteert de schade van CO2 op de maatschappij.
Nederlands overheid en CO2-belasting
Als de Nederlandse overheid een CO2-belasting zou hanteren, kunnen de opbrengsten ingezet worden om maatregelen (bijvoorbeeld met subsidies) te stimuleren. Op dit moment is er nog geen externe CO2-prijs voor bedrijven. Alleen grote energie-intensieve bedrijven betalen nu binnen het emissiehandelssysteem (ETS-bedrijven) een (lage) prijs voor hun uitstoot door de handel in emissierechten: € 20 per ton CO2 (prijspeil 2021). Nederland werkt wel aan een uniforme prijs voor CO2 Een dergelijke CO2-heffing zal de komende jaren in ieder geval niet voor het midden- en kleinbedrijf gelden. Er is ook verkennend onderzoek naar het belasten van luchtvervuiling: fijnstof, stikstofoxiden (NOx) en zwaveldioxide (SO2).
CO2-beprijzing is geen compensatie
CO2-beprijzing is fundamenteel anders dan compenseren. Bij compenseren stroomt het geld direct naar projecten waar vervolgens daadwerkelijk CO2 gereduceerd wordt. Bij externe CO2-beprijzing gaat het geld naar de overheid. Indirect kan dit weer terugstromen naar reductieprojecten bijvoorbeeld via subsidieregelingen. Het doel van een interne CO2-beprijzing is om directe maatregelen binnen het bedrijf zelf te stimuleren door uitstoot te belasten. Interne CO2-beprijzing kan als alternatief dienen voor de meer passieve compensatiemaatregel. Lees meer over CO2-compensatie.
Bronnen: Klimaatplein, Klimaatverbond, PWC, CPB, MVO Nederland, CE Delft