Beschrijving
Stralingsverwarming warmt niet de lucht op, maar voorwerpen en personen. Stralingswarmte (ook wel infrarood verwarming) is te vergelijken met het zitten in de winterzon. De infraroodstraling verhoogt de thermische behaaglijkheid, zodat met een lagere luchttemperatuur in de omgeving kan worden volstaan. Door de lagere luchttemperatuur zijn warmteverliezen door openstaande deuren en ventilatie lager dan bij luchtverwarming met bijvoorbeeld heaters of radiatoren. Doordat stralingsverwarming direct na inschakelen zorgt voor behaaglijkheid, levert dit in ruimtes die kort gebruikt worden een extra besparing op. Het is immers niet meer nodig om een ruimte van te voren op te warmen.
Stralingsverwarming kan 1) elektrisch / infraroodpanelen of 2) via direct of indirect gasgestookte stralingsverwarming. Ook plafond-, wand-, en vloerverwarming geven hun warmte grotendeels (70 tot 90%) af als straling. Lees daarvoor verder in de maatregel LagetemperatuurÂverwarming. Deze maatregel gaat over gasgestookte stralingsverwarming
Aardgas is een eindige bron en draagt bij aan het klimaatprobleem. Kies daarom bij voorkeur voor een verwarmingssysteem zonder aardgas of een hybride-systeem dat het aardgasverbruik flink vermindert. Zie ook de maatregel Duurzame warmte. Als je toch gebruik wilt maken van een aardgasgestookt systeem lees je hieronder meer.
- Bij indirecte gasgestookte stralingsverwarming verwarmt een cv-ketel de stralingspanelen. Deze geven warmte in de ruimte af. Deze stralingspanelen zijn meestal groepsgewijs geschakeld.
- Bij directe gasgestookte stralingsverwarming heeft iedere unit zijn eigen aardgasbrander. Deze stralers kunnen individueel, dus ‘op maat’, ingeschakeld worden en delen van ruimten selectief verwarmen. Directe stralingsverwarming is efficiënter.
- Er zijn directe stralingstoestellen met een open verbranding die rood kleuren wanneer zij in werking zijn.
- Minder bekend zijn gesloten stralingstoestellen, de zwarte of donkere stralers. Deze zuigen hun toevoerlucht aan van buiten en geven ook de rookgassen weer direct af aan de buitenlucht. Er is dan geen uitwisseling met de binnenlucht en evt. vervuiling in de ruimte.
Toepasbaarheid
Stralingsverwarming is zeer geschikt:
- In slecht geïsoleerde ruimten, bijv. in monumentale gebouwen.
- In ruimten met veel warmteverlies, bijv. door open (rol)deuren of door ventilatie.
- In ruimten met beperkte gebruikstijden, bijv. een klein kantoor bij een werkplaats waar enkele uren per week de administratie wordt gedaan.
- In ruimten waar mensen in een klein deel van de ruimte werken, bijv. werkbanken in combinatie met opslagruimte.
- Als aanvulling op lagetemperatuurverwarming (bijvoorbeeld met warmtepomp) in matig geïsoleerde gebouwen, waar de lagetemperatuurverwarming op zeer koude dagen het gebouw onvoldoende kan opwarmen.
Stralingswarmte is minder geschikt in ruimten die volledig en continu verwarmd moeten worden.
Milieu aspecten
De besparing is gemiddeld zo’n 20% en kan oplopen tot wel 50% van het aardgasverbruik dat voor verwarming van de ruimte nodig was. Des te hoger de ventilatievoud (door openstaande deuren), of slechte bouwfysische kwaliteit, des te hoger de besparing zal zijn.
Financiële aspecten
Over het algemeen is er t.o.v. luchtverhitters minder vermogen nodig om de ruimte te verwarmen, waardoor de kosten veel lager zijn. In sommige gevallen wordt het geïnstalleerd vermogen gehalveerd.
Indirecte gasgestookte stralingsverwarming kost rond € 100 per kW. In plaats van één (of enkele) centrale luchtverhitters kan een kleinere centrale luchtverhitter gecombineerd worden met een aantal stralingsunits. De investering en installatiekosten zijn dan hoger.
Gasgestookte donkere stralers kosten ruim € 100 per kW. De meerkosten t.o.v. een conventionele luchtverhitter zijn ± 50% en t.o.v. een HR-heater 10 tot 15%.
Aanvullende informatie
Bij stralingsverwarming is verlaging van het ventilatie-afzuigpunt in de ruimte relevant. De energieafvoer via ventilatielucht wordt door verlaging van het afzuigpunt tot onder de stralingspanelen zoveel mogelijk beperkt.
Gasgestookte stralingsverwarming is voor een of meerdere branches een erkende maatregel.
Bronnen: Stichting Stimular, Erkende Maatregelenlijst 2019