Beschrijving: hoe kan je flesjes en blikjes met statiegeld innemen
Als je flesjes en blikjes met statiegeld verkoopt kan je als uitgiftepunt deze verpakkingen ook weer innemen. De flesjes en blikjes worden dan apart verzameld in speciaal hiervoor bestemde bakken en zakken. Er zijn verschillende innamevormen. Het statiegeld keer je uit aan de klant óf wordt gedoneerd aan een goed doel. Dit kan ook je eigen organisatie zijn (bij non-profitorganisaties). Door flesjes en blikjes op jouw locatie in te nemen voorkom je zwerfafval en bevorder je recycling van de materialen.
Per jaar gaan er in Nederland maar liefst 1 miljard kleine PET-flesjes en 2,5 miljard blikjes over de toonbank. In 2021-2023 is statiegeld op kleine plastic flessen en blik ingevoerd. Het doel van de statiegeldregeling is om 90% van die verpakkingen in te zamelen.
Ben je verplicht tot innemen en statiegeld terug te geven?
Slechts twee soorten locaties zijn verplicht om statiegeldverpakkingen in te nemen en geld retour te geven. Dat zijn grote supermarkten (>200 m2) en bemande tankstations. Andere locaties kunnen zich bij Statiegeld Nederland aanmelden als ‘vrijwillig innamepunt’.
Waarom flesjes en blikjes met statiegeld innemen?
Redenen om statiegeldverpakkingen in te nemen zijn:
- Klantvriendelijk: mensen verwachten dat ze kunnen inleveren waar ze het kopen
- Vermindering van zwerfafval in de omgeving
- Bijdrage aan het milieu door recycling te bevorderen
- Steunen goede doelen of eigen organisatie (voor non-profitorganisaties)
Hoe werkt het statiegeldsysteem?
Het innemen van statiegeldverpakkingen verloopt via de groothandel. Flesjes en blikjes gaan (samen) in speciale zakken terug met de groothandel naar het telcentrum van Statiegeld Nederland. Net zoals dit al sinds jaar en dag gebeurt met kleine glazen flesjes in horecagelegenheden. Statiegeld Nederland betaalt het innamepunt het statiegeld terug. Zie ook de aanvullende informatie.
Blikjes en flesjes doneren of statiegeld terugbetalen via inleverautomaat
Er zijn drie verschillende manieren waarop je statiegeld in kan nemen.
Donatiebak
Klanten doneren het blikje of flesje via een donatiebak. De locatie kiest een goed doel. Non-profitorganisaties kunnen de opbrengsten voor eigen gebruik aanwenden.
Via PET- en CAN-mans kun je statiegeldflesjes en -blikjes doneren voor het goede doel | Foto: Knapzak Benelux BV .
Kassa-inname
Betaal de klant het statiegeld terug aan de kassa of geef een korting op een (volgende) aankoop. Doneren aan de kassa kan natuurlijk ook. Personeel neemt de flesjes en blikjes handmatig in, eventueel met gebruik van een handscanner.
Inleverautomaat
Gebruik een inlevermachine die direct de klant uitbetaalt of een kortingsbon geeft. Doneren kan ook een optie zijn. Machines met compactor kunnen verpakkingen ook pletten. De machines (zoals bekend van de supermarkt) worden ook statiegeldautomaten, flessenautomaten of Reverse Vending Machines (RVMs) genoemd.
Je kan op een locatie meerdere innamemethodes toepassen. Door gebruik te maken van aparte barcodes komt het statiegeld op de juiste plek terecht.
Bij > 150.000 flesjes en blikjes per jaar verdient een inleverautomaat zich binnen vijf jaar terug | foto: Statiegeld Nederland.
Statiegeldblikjes inleveren in het hoger onderwijs
Avans Hogeschool, Miranda Vos
Omdat jongeren grootverbruikers zijn van blikjes (en flesjes) willen onderwijsinstellingen de inzameling hiervan graag faciliteren. De hogeschool koos voor een hybride vorm: donatiebakken, korting bij de kassa én inleverautomaten.
Eerste ziekenhuis in Nederland met statiegeld innamemachine
Franciscus Gasthuis, Esther Olman (programmamanager duurzaamheid en milieu)
"De plaatsing van de statiegeldmachine voor blikjes en flesjes draagt bij aan onze duurzame doelstellingen."
Toepasbaar bij > 30 stuks per week
Als je als vrijwillig innamepunt plastic flesjes en blikjes in wilt nemen heb je wekelijks minimaal 30 verpakkingen nodig om het retoursysteem met de groothandel op te kunnen zetten. Als je niet bent aangesloten bij een groothandel kunnen jij of de klant de verpakkingen zelf inleveren bij bijvoorbeeld een supermarkt.
Donatiebak
Overweeg een donatiebak als je weinig ruimte/menskracht/geld hebt voor machinaal of handmatig innemen. Met name goed toepasbaar bij non-profitorganisaties omdat zij de opbrengsten ook voor eigen gebruik kunnen aanwenden.
Kassa-inname
Middelgrote locaties hebben vaak voldoende personeel en ruimte om flesjes en blikjes aan de kassa aan te nemen en te vergoeden. Bij verkoop van meer dan 50.000 flesjes en blikjes per jaar loont het sowieso om bij de kassa in te nemen, omdat de locatie een vergoeding ontvangt die de kosten voor de extra handeling aan de kassa reflecteert.
Inleverautomaat
Bij locaties die verwachten meer dan 150.000 flesjes en blikjes per jaar in te nemen is het plaatsen van een statiegeldautomaat interessant. Door de extra handlingvergoeding bij machinale inname verdient de machine zich in vijf jaar terug. Je hebt wel ruimte nodig voor een automaat en een (normale) stroomaansluiting.
Gebruik de beslisboom “Flesjes en blikjes met statiegeld retour nemen” om te bepalen welke inlevermethode het beste past op jouw locatie.
Klik hier voor een grotere versie (PDF) van deze afbeelding.
Milieuaspecten: wat levert statiegeld op?
Statiegeld is goed voor het milieu omdat het 1) recycling bevordert en 2) zorgt voor minder zwerfafval. De eerste resultaten sinds de invoer van statiegeld op kleine plastic flesjes en metalen blikjes zijn positief. Door meer inleverpunten te realiseren worden er meer verpakkingen ingeleverd.
Om inname te stimuleren én vervuiling van (met name donatie-)bakken te voorkomen, is het van belang dat de inzamelmiddelen op een logische plek staan. Vervuiling kan ervoor zorgen dat een hele zak wordt afgekeurd.
- Zet donatiebakken bij de uitgang van het verkooppunt, liefst naast afvalbakken voor restafval (afvaleiland voor inname van alle afvalstromen).
- Als je bestaande bakken gebruikt voor blik- en flesinname, gebruik dan het statiegeldlogo om aan te geven dat de bak is bestemd voor plastic flesjes en blikjes.
- Plaats statiegeldautomaten in de looproute (en niet ergens achteraf verstopt).
Financiële aspecten: kosten en opbrengsten van statiegeld innemen
Wat levert statiegeld innemen op?
De statiegeldopbrengsten zijn voor de klant of het goede doel. Alleen non-profitorganisaties mogen het geld zelf gebruiken (aan zichzelf doneren). Bij kassa-inname (>50.000 stuks verkoop per jaar) en inname via een inleverautomaat ontvangt de locatie een kleine vergoeding per verpakking: respectievelijk 1-2 cent en 3-4 cent per verpakking.
Wat kosten speciale afvalbakken voor statiegeld doneren?
Statiegeld Nederland biedt vrijwillige innamepunten die inzamelen met donatiebakken gratis afvalbakken en campagnemateriaal aan. Als je wilt dat de donatiebak past bij de bestaande afvalbakken (bijvoorbeeld bij modulaire afvaleilanden) betaal je zelf de kosten. De opbrengsten gaan volledig naar het goede doel (of eventueel de eigen non-profitorganisatie).
Wat kost het om statiegeldverpakkingen bij de kassa in te nemen?
Voor handmatige kassa-inname is met name tijdsinvestering van het personeel nodig voor de extra handeling. Bij verkoop van meer dan 50.000 flesjes en blikjes per jaar ontvang je een handlingvergoeding (1 tot 2 eurocent per verpakking) waarmee de tijdsinvestering wordt gecompenseerd. Het statiegeld betaal je terug aan de klant (eventueel via korting) of wordt overgemaakt naar het goede doel.
Wat kost een statiegeldautomaat (met compactor)?
Een inleverautomaat kost al gauw 10.000 euro. Door handlingvergoeding (2 tot 3 eurocent per verpakking) verdient de machine zich in vijf jaar terug bij >150.000 verpakkingen per jaar. Een RVM inclusief compactor kost ongeveer het dubbele, maar daar ligt de vergoeding ook hoger (3 tot 4 eurocent per verpakking).
Wat kosten de speciale zakken voor statiegeldverpakkingen?
De speciale zakken inclusief sluitstrips waarin de flesjes en blikjes moeten worden verzameld zijn in principe gratis, maar je betaalt € 1 statiegeld. Ze zijn te bestellen via de grossier. Er zijn drie maten beschikbaar: mini bags (120 l), small bags (240 l) en big bags (800 l). Kies de maat die past bij jouw innamemethode.
Bron: Stichting Stimular, Statiegeld Nederland
Aanvullende informatie
Statiegeld Nederland: Aanmelden en Campagnemateriaal
Meer informatie over kosten, vergoedingen en aanmelden vind je op www.statiegeldnederland.nl/innamepunt
Gratis campagnemateriaal met verschillende (bewerkbare) communicatiemiddelen vind je op:
www.statiegeldtoolkit.nl
Beslisboom voor locaties
Gebruik de beslisboom “Flesjes en blikjes met statiegeld retour nemen” om snel te bepalen welke vorm het beste past bij jouw locatie.
Prijzen van plastic flesjes en blikjes met statiegeldlogo
De prijzen voor verpakkingen met statiegeldlogo:
- Kleine plastic fles: 15 eurocent
- Grote plastic fles: 25 eurocent
- Metalen drankverpakking: 15 eurocent
De route van de fles: zo werkt het statiegeldsysteem
- Producenten betalen via het Afvalfonds Verpakkingen voor het statiegeldsysteem.
- Producenten moeten €0,15 statiegeld rekenen voor PET-flesjes en blikjes. Via de groothandel en verkooppunten wordt die doorberekend aan de consument.
- De consument kan statiegeld terugkrijgen bij een innamemachine of aan de kassa. Alleen grote supermarkten en tankstations zijn verplicht om statiegeldverpakkingen in te nemen.
- Een consument kan het statiegeld ook doneren aan een goed doel via donatiebakken.
- Na inname wordt de barcode gescand om de aantallen te tellen. Hierna kan de verpakking eventueel worden geplet.
- Flesjes en blikjes gaan in speciale zakken via de groothandel naar Statiegeld Nederland.
- Statiegeld Nederland keert een vergoeding uit aan het innamepunt of het goede doel en een handlingvergoeding aan de groothandel voor het innemen van verpakkingen. Soms ontvangt ook het innamepunt een handlingvergoeding.
- Flesjes en blikjes gaan terug naar de producenten voor verwerking tot gerecyclede verpakkingen
Bron: Stichting Stimular