Beschrijving
Ruim de helft van alle auto’s rijdt met banden met onderspanning. Dat komt omdat autobanden, net als fietsbanden, langzaam hun spanning verliezen. Dat is ongeveer 0,2 bar per 3 maanden. Doordat de rolweerstand toeneemt, verbruikt de auto 2 tot 5 % extra brandstof. Ook neemt de bandenslijtage sterk toe, waardoor veel eerder nieuwe banden nodig zijn. Daarbij is rijden met de juiste bandenspanning veiliger.
Pompen
Onderspanning is niet te voorkomen. De enige oplossing is minimaal elke 3 maanden de banden goed op te pompen. Daarvoor is geschikte apparatuur nodig:
- kleine compressor
- voetpomp
- luchtpompen bij tankstations. Let op: stel deze apparaten juist in en gebruik de noodzakelijke correcties. Uit onderzoek blijkt dat 70% van de auto’s wegrijdt met een verkeerde en vaak lagere spanning dan waarmee men aankwam.
- luchtpomp op je eigen parkeerterrein. Band op spanning heeft een bandenpomp ontwikkeld die bedrijven en organisaties kunnen plaatsen bij hun parkeerterrein. De pomp weet op kenteken de bandenspanning; corrigeert voor winterbanden en buitentemperatuur en warme banden; en laat de behaalde resultaten per keer gebruik en voor de totale bandenpomp direct zien. De slimme Bandenpomp is gemaakt van duurzame materialen en werkt op zonne-energie.
Bij een banden- of velgwissel wordt door steeds meer bandenverkopers aangeboden de band op te pompen met stikstofgas in plaats van (pers)lucht. Stikstofgas is een schoon en droog gas en is daarom beter voor de band. Stikstof heeft echter geen effect op de benodigde oppomp frequentie van de band.
Zelf doen of uitbesteden
Je kunt medewerkers verantwoordelijk maken voor de bandenspanning van hun eigen auto. Eén medewerker de bandenspanning van het gehele wagenpark laten controleren weegt op tegen de kostenbesparing door het rijden met de juiste bandenspanning. Je kunt er ook voor kiezen om een extern bedrijf in te huren die op locatie langskomt en de auto’s van de juiste bandenspanning voorziet. Dat loont voor bedrijven met meer dan 20 a 30 auto’s (met name bepaald door de lengte en duur van de reistijd van het externe bedrijf).
Er kan ook gebruik gemaakt worden van een TPMS, een systeem dat de bandenspanning monitort. Deze geeft direct aan wanneer de bandenspanning te laag word.
Je kunt bandenspanning bij medewerkers onder de aandacht brengen door tijdens toolboxen of werkoverleg een filmpje over het controleren van bandenspanning te vertonen. Op You Tube staat bijvoorbeeld het filmpje Zelf je bandenspanning controleren van de ANWB. Zie maatregel Energiezuinige rijstijl voor aanvullende communicatie-acties.
Waarschuwingssystemen
Er zijn systemen die waarschuwen voor lage bandenspanning. Maar, omdat de auto toch elke 3 maanden naar een luchtpomp moet, hebben de hulpmiddelen niet veel toegevoegde waarde.
- Ventielen die met kleur of een led-lampje aangeven of de band op spanning is. De kwaliteit van deze ventielen neemt na verloop van tijd af. Daarom met name bruikbaar als communicatiemiddel op het moment dat je bedrijf met ‘band op spanning’ aan de slag gaat. Zorg dan voor een sensorventiel met een kleine foutmarge en koop een setje dat bij een iets hogere bandenspanning hoort, dan de minimale adviesspanning voor jouw auto. Sensorventielen die een batterij hebben (bijvoorbeeld voor het led-lampje) zijn vanuit milieuperspectief een slechte keuze.
- Bandenspanning monitor systeem (TPMS systeem). Vanuit het dashboard kan je de spanning per band aflezen en word je gewaarschuwd wanneer de spanning te laag is. In de praktijk blijkt dat auto’s met TPMS helaas gemiddeld een hogere onderspanning hebben, omdat de meting onbetrouwbaar is en het systeem pas waarschuwt bij een onderspanning van 0,5 bar. Auto’s met TPMS hebben wel minder lekke banden dan auto’s zonder.
- Bandenspanningregelsysteem voor vrachtwagens. Behalve monitoren regelt dit systeem de bandenspanning van vrachtwagens doorlopend automatisch bij. Wordt bijvoorbeeld gebruikt in de mijnbouw en bij bussen/vrachtauto’s die in de bergen over hoge passen rijden.
Juiste bandenspanning
De advies bandenspanning staat vaak aangegeven op een sticker in het portier, in het klepje van de brandstoftank, het handschoenenkastje, de zonneklep of het instructieboekje.
Tips bij het oppompen van de banden (want vaak wordt de apparatuur niet goed ingesteld):
- Corrigeer de bandenspanning alleen bij koude banden (niet langer dan 1 kwartier rijden), of verhoog de spanning met zeker 0,3 bar bij warme banden. Verlaag nooit de spanning bij warme banden.
- Winterbanden moeten 0,2 bar bovenop de aanbevolen adviesspanning krijgen.
- Let goed op de bandenmaat. Staat je bandenmaat niet op de sticker, gebruik dan de adviesspanning bij hoge belasting. Vooral bij brede banden met grote velgen.
- Corrigeer de adviesspanning voor de buitenluchttemperatuur met 0,1 bar per 10 °C. Kouder dan 20 °C: lagere druk, in de zomer (warmer dan 20°C): hogere druk.
- Wil je extra besparen? Gebruik de adviesspanning bij hoge belasting. Daar kan je altijd veilig en zuinig mee rijden.
Toepasbaarheid
Voor ieder bedrijf met vervoermiddelen.
Voor bedrijven met veel (eigen of lease) auto’s, of privé auto’s voor woon-werkverkeer loont het de bandenspanning uit te besteden.
Milieu aspecten
Wanneer de bandenspanning 0,5 bar lager is dan aanbevolen door de leverancier, wordt er 2 tot 5% meer brandstof verbruikt. Per (personen)auto is dat al snel een tank brandstof per jaar.
Ook neemt de bandenslijtage sterk toe, wat zorgt voor fijn stof, en waardoor eerder nieuwe banden nodig zijn. Ondanks dat oude banden gerecycled kunnen worden, kost dit veel grondstoffen en energie.
Daarbij is rijden met de juiste bandenspanning veiliger; door onderspanning wordt de remweg langer en de wegligging minder. Onderspanning is de oorzaak van 0,5% van alle auto ongelukken volgens de Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid.
Financiële aspecten
Onderspanning kost per personenauto € 75 tot € 150 euro per jaar, afhankelijk van het energielabel van de auto, het rijgedrag van de chauffeur en de hoeveelheid onderspanning.
Bij een vrachtwagen die 100.000 kilometer per jaar rijdt, gemiddeld 4 km op 1 liter diesel, bij een dieselprijs van € 1,40 per liter (prijspeil nov. 2013), levert 5% brandstofbesparing € 1.750 per jaar op.
Kosten van de genoemde opties:
- Een kleine compressor kosten circa € 50 (bijv. bij een doe-het-zelfzaak).
- Een goede voetpomp kost circa € 20.
- De luchtpompen bij tankstations kosten vaak € 0,50 tot € 1,‐ voor enkele minuten gebruik.
- De bandenpomp van Band op spanning kunt u (laten) plaatsen voor € 2.500 per jaar, inclusief alle service, onderhoud en garanties. Vanaf een wagenpark van 30 auto’s zijn de financiële besparingen groter dan de kosten.
- Inzet van de service Band op Spanning van Stichting de Groene Garage kost voor 250 auto’s circa € 1.850. De kostenbesparingen zijn over het algemeen 3 keer zo groot te zijn, waardoor de terugverdientijd slechts 1 maand is.
- Een bandenspanning monitor systeem (TPMS) kost € 200 voor een personenauto tot € 600 voor een vrachtauto.
- Een bandenspanningregelsysteem voor een vrachtauto kost circa € 2.000 aanvullend op de TPMS.
Bandenspanningregelsystemen voor landbouwvoertuigen staan op de Energielijst (2024, code 240906) en komen daarom, onder voorwaarden, in aanmerking voor Energie Investerings Aftrek (EIA). Dit betekent dat je een extra bedrag ter grootte van 40% (2024) van het investeringsbedrag ten laste mag brengen van de winst. Zie voor meer informatie www.rvo.nl/eia.
Aanvullende informatie
- Op www.bandopspanning.nl vind je meer informatie over bandenspanning, de inzet van een service op jouw locatie of de plaatsing van een bandenpomp.
- Lees over Verklein de rol- en luchtweerstand van voertuigen