Beschrijving: waarom afdekzeil op zwembad?
Door buiten openingstijden het zwembad af te dekken, kan verdamping tot wel 98% beperkt worden. Het afdekken hoeft niet met een dik isolerende deken, een eenvoudige folie (bijvoorbeeld folie met luchtbubbels) heeft al effect.
Minder verdamping betekent minder water- en warmteverlies. Ook zal de luchtvochtigheid lager zijn. Een lagere luchtvochtigheid bespaart op ventilatiekosten (bij een vochtgeregelde ventilatie) en de verwarmingskosten van de ruimte; vochtige lucht heeft namelijk meer energie nodig om op temperatuur te blijven.
Bron foto: Kijk! Duurzaam! bij ASVZ in opdracht van Expertisecentrum Verduurzaming Zorg .
Toepasbaarheid: in welke situatie zwembad afdekking?
Deze maatregel is van toepassing op overdekte zwembaden en uitzwembassins, inclusief oefen- of therapiebaden, waar continu water in staat. Bij het betreffende bassin moet wel voldoende en veilige bewegingsruimte op de perrons aanwezig blijven. De maatregel is niet van toepassing op de kleinere baden (bijvoorbeeld vlinderbaden) die men na gebruik leeg laat lopen.
Het ligt voor de hand om deze maatregel uit te voeren op een natuurlijk moment in de bedrijfsvoering. Natuurlijke momenten zijn situaties waarin sowieso een investering wordt gedaan, bijvoorbeeld groot onderhoud, een geplande renovatie, een verbouwing of vervanging van een kapotte installatie.
Milieuaspecten: wat bespaart een afdekzeil op een zwemad?
Water in zwem- en therapiebaden is vaak redelijk warm (circa 28 °C tot soms wel boven de 37 °C). Circa 70% van het warmteverlies van een bassin vindt plaats door verdamping van het water (dus niet door straling of convectie). Het verdampen van 1 liter water kost net zoveel energie als nodig is om 20 liter water te verwarmen van 10 °C (kraanwater) naar 37 °C! Het warmteverlies is 2 tot 3 keer groter als het water in het bassin in beweging is (bijvoorbeeld luchtbubbels en fonteinen) of de lucht boven het bassin in beweging is (bijvoorbeeld wind of een uitblaasopening van ventilatiekanaal), ten opzichte van ‘stilstaand’ water en lucht.
De besparing is sterk afhankelijk van de watertemperatuur, de luchttemperatuur en luchtvochtigheid in de ruimte boven het water.
- Uitgaande van water van circa 35 °C zal per m2 bassinoppervlak in een therapiebad de besparing tussen 25 en 40 m3 aardgas per jaar zijn.
- In een gewoon zwembad is dat 12 m3 aardgas per jaar (bron: EML 2023).
Dit is alleen de besparing doordat het bassinwater minder afkoelt. De uiteindelijke besparing ligt hoger, aangezien ook minder geventileerd en ontvochtigd hoeft te worden. Tevens wordt bespaard op waterverbruik.
Voor normale zwembaden kan je de volgende vuistregels hanteren:
- 40 tot 60% minder energie voor verwarmen van zwembadwater (Novem, 1998)
- 30 tot 50% minder waterverbruik voor het zwembad (RSPEC!, 1999)
Bron foto: Kijk! Duurzaam! bij ASVZ in opdracht van Expertisecentrum Verduurzaming Zorg .
Financiële aspecten zwembad afdekking
De kosten en terugverdientijd zijn onder andere afhankelijk van de grootte en de vorm van het bad en de vereiste bijkomende werkzaamheden. Op basis van het temperatuurverschil tussen bassinwater en omgevingslucht en de kosten van de energie voor het opwarmen, kan het rendement van de afdekking worden ingeschat. De investering voor het afdekken van bassinoppervlak bedraagt tussen de € 15 en € 50 per m2 bassinoppervlak. RVO schat € 25 voor een rechthoekig zwembad (bron: EML 2023). Deze maatregel verdient zich binnen vijf jaar terug. Bron: EML 2023. Hierbij is gerekend met € 0,21 per kWh en € 1,16 per m3 aardgas (excl. BTW)..
Aanvullende informatie
Erkende maatregel voor energiebesparing
De Omgevingswet schrijft voor dat locaties die aan bepaalde voorwaarden voldoen verplicht zijn rendabele energiebesparende maatregelen (met een terugverdientijd van 5 jaar of minder) uit te voeren. Deze maatregel is (onder voorwaarden) rendabel ofwel erkend. Lees meer in de maatregel Voldoe aan (erkende) maatregelen uit Omgevingswet. Op de website van RVO downloadt je de volledige Erkende maatregelenlijst met de technische en economische randvoorwaarden.
Energiezuinige technieken moeten goed beheerd worden om te besparen wat mogelijk is. Zo moeten installaties goed ingeregeld, beheerd en onderhouden worden. Dit heet doelmatig beheer en onderhoud (DBO). Daarom heeft de overheid in iedere erkende energiemaatregel aangegeven welke DBO-actie nodig is om de maatregel optimaal te laten functioneren. Beoordeel jaarlijks of de techniek nog goed functioneert. Lees meer in maatregel Jaarlijks doelmatig beheer en onderhoud van (erkende) energiemaatregelen.
Bron: Infomil, Erkende Maatregelenlijst 2019, Erkende Maatregelenljst 2023 en Informatiebank