C. Vestigingsplaats kiezen
Tevreden met je locatie? Overweeg dan een renovatie. Bij verhuizing: vergelijk meerdere vestigingsplaatsen en gebouwen en check ook op bodemvervuiling en asbest.
1. Bestaand of nieuw gebouw
De grootste milieuwinst bereik je door niet te bouwen; hiermee verbruik je geen extra ruimte en grondstoffen.
Kies voor renoveren in plaats van verhuizen
Overweeg verbouwen/renoveren in plaats van verhuizen als de huidige locatie goed bevalt. Voordelen zijn: minder materiaalverbruik, vaak een kortere doorlooptijd, een bijdrage aan de maatschappij door het opknappen van een pand en meestal ben je ook goedkoper uit. Nadelen zijn: beperktere mogelijkheden voor een nieuwe indeling en bedrijfsvoering, overlast tijdens de verbouwing en soms zelfs tijdelijke huisvesting elders nodig.
Kies voor een bestaand pand in plaats van nieuwbouw
De grootste milieuwinst bereik je door niet te bouwen. Vind je geen pand dat direct geschikt is? Zelfs het huidige pand strippen en verbeteren van de schil is vanuit energetisch oogpunt gunstiger dan (sloop en) nieuwbouw.
Overweeg vestiging in een monument. Je draagt bij aan het behoud van ons cultureel erfgoed en jouw bedrijf krijgt een pand met karakter. Let wel op de stookkosten! Maatregelen ter verduurzaming van een monument zijn lastiger door de beschermde status, doch zeker mogelijk.
Kies voor een nieuw pand op de plek van een slooppand
Mogelijk kun je herbouwen op jouw eigen locatie of ergens waar eerst een ander pand stond. Er zijn regelmatig projecten die herstructurering of revitalisering op een bestaand bedrijventerrein ondersteunen met een financiële bijdrage van de overheid. Informeer hiernaar bij jouw gemeente of ondernemersvereniging.
Sloop? Laat circulair slopen
Ben je zelf verantwoordelijk voor de sloop? Laat de materialen zorgvuldig “oogsten” om ze te kunnen hergebruiken in een nieuw bouwproject. Vooral hergebruik van constructieve elementen (zoals balken, vloeren, kolommen en wanden) bespaart veel grondstoffen. Vraag het sloopbedrijf of een bouwtechnisch adviseur meerdere scenario’s in beeld te brengen en te vergelijken.
Aandachtspunten zijn:
-
- Bij circulair slopen is de rol en het moment van betrekken van sloopbedrijven anders dan we traditioneel gewend zijn; de sloper is een professionele demonteur en materialenexpert die zo vroeg mogelijk in het proces betrokken wordt.
- De hoogste ambitie is hergebruik van constructieve elementen in een nieuw project. De ontmanteling van een oud bouwwerk wordt dan direct gekoppeld aan de realisatie van een nieuw bouwwerk met de geoogste materialen.
- Door het inzetten van “tweedehands” bouwmaterialen vanaf het begin als principe mee te nemen in het ontwerpproces van een nieuw gebouw komt het hergebruik van bouwmaterialen echt van de grond. Zie (binnenkort) Bouwmaterialen.
Schoolvoorbeeld van een duurzame en energiezuinige herbestemming
Wereld Natuur Fonds
Het WNF verhuisde in 2006 naar een gerenoveerd gebouw. Het nieuwe pand was een laboratorium; nu zijn er kantoren en vergaderzalen. WNF heeft op meerdere duurzaamsheidsthema’s goed willen scoren. In het pand zijn veel innovatieve technieken toegepast.
Energielabel A voor monumentaal pand? Het kan!
Greenchoice
In 2015 verhuisde GreenChoice naar het monumentale kantoorgebouw Square in Rotterdam. Het pand ging van energielabel F naar label A door het verbeteren van isolatie en verlichting.
Tinfabriek wordt duurzame showroom met kantoren
Volvo Buitenweg Naarden
De aannemer bracht bijna 5 km2 isolatie en hr++-glas en zonnepanelen aan. De kleine hoeveelheid gas en elektriciteit die het pand nog van het net onttrekt, wordt gecompenseerd, waarmee De Tinfabriek CO2-neutraal wordt.
Oude loods energiezuinig én mooi ingepakt
ALE Heavylift, Ingmar Spijker (HSQE Manager)
Oude loodsen zijn vaak energieslurpers. “Door onze oudste loods te isoleren en ons besturingssysteem richting stadsverwarming aan te passen, besparen we nu 50% op ons warmtegebruik.”
Voormalig Fries Beursgebouw wordt ‘all electric'
Rijksuniversiteit Groningen, Campus Fryslân
De Rijksuniversiteit Groningen laat het pand verbouwen tot faculteitsgebouw. Als rijksmonument moet de authentieke uitstraling behouden blijven, terwijl het energielabel van G naar C of B moet gaan.
2. Vestigingsplaatsonderzoek
Een fijne en praktische locatie voor je bedrijf of organisatie biedt veel voordelen. Betrek de omgeving van vestigingsplaatsen in je afweging. Laat als nodig een vestigingsplaatsonderzoek uitvoeren.
Onderzoek het voorzieningenniveau
Voorzieningen in de buurt kunnen jouw bedrijf en medewerkers tijd besparen en gemak opleveren. Denk aan:
- restaurant, snackbar (of binnen bezorggebied)
- opslagruimte
- supermarkt (of binnen bezorggebied)
- garage, wasstraat
- kantoorartikelenleverancier, kopieerservice
- kinderopvang
- afvalbrengstation / milieupark
- autoverhuur, deelauto
Informeer bij de ondernemersvereniging of terreinbeheerder naar collectieve faciliteiten
Gedeelde diensten (zoals groenonderhoud, afvalinzameling, terreinbewaking, beveiliging) zijn efficiënt, goedkoop en gemakkelijk. Vaak aanwezig op bedrijventerreinen met parkmanagement.
Onderzoek aanwezige energievoorzieningen
Bestaande energieaansluitingen bepalen grotendeels de energievoorziening in jouw gebouw. In veel regio’s is de transportcapaciteit van elektriciteit een beperking, bekijk de capaciteitskaart. Denk ook aan aanwezigheid van een warmtenet, lokaal net voor perslucht of stoom, mogelijkheden voor koude-/warmteopslag in de bodem of een energiehub.
Kies een – voor iedereen – goed bereikbare locatie
Bekijk de bereikbaarheid voor klanten en personeel met de auto, fiets en openbaar vervoer. Bekijk ook de bereikbaarheid voor aan- en afvoer van grondstoffen en producten. Denk ook aan boot en trein. Mobiliteitsadviseurs kunnen de impact op woon-werkverkeer in kaart brengen.
Let op omgevingsaspecten zoals groen, stank, geluid, lawaai en stof
Een omgeving met veel groen, weinig stank, lawaai en stof is gezond en aangenaam. Je kunt hierop selecteren en/of hier zelf aan bijdragen door groenbeplanting rond het bedrijf en door lawaai af te schermen.
Kies een vestigingsplaats nabij bedrijven die je iets kunnen leveren
Denk aan bedrijven die je restwarmte kunnen leveren, of leveranciers van voor jou belangrijke grondstoffen.
Unieke samenwerking tussen twee fabrieken
A-Ware en Fonterra
Fonterra (wei-producent) en A-Ware (kaas-producent) vestigden zich bewust naast elkaar. Er is meer samenwerking: het klimaatsysteem voor hun kantoren draait op restenergie uit de fabriek van Fonterra.
13.000 vrachtritten minder door slimme locatiekeuze
Innocent
Smoothiemaker Innocent bouwt een nieuwe fabriek in Rotterdam. Deze is dichtbij de plek waar de ingrediënten arriveren. Zodoende hoeven er minder vrachtwagens te rijden.
Voorbeeld wat betreft ecologie en duurzaamheid
Nike
Nieuwe Europese Logistieke Campus in Ham (België): gunstige ligging voor modal shift, 100% duurzame energie, schapen en bijenkorven en nog vele andere maatregelen.
Datacenter verwarmt kantoren
Previder
De warmte-uitwisseling is direct bij de nieuwbouw van de panden meegenomen, zodat rekening gehouden kon worden met de directe warmte-uitwisseling.
3. Gebouwen vergelijken
Vergelijk je bedrijfspanden? Zet dan ook je duurzame bril op zodat je niet verrast wordt door een hoge energierekening of een onaangenaam werkklimaat.
Vergelijk ‘woonlasten’ inclusief energie-, beheer- en onderhoudskosten
Een goed geïsoleerd pand met efficiënte apparatuur mag best wat meer kosten in de aanschaf of kale huur, omdat je deze kosten terugverdient door de lagere energierekening.
Vraag om het energielabel (met maatwerkadvies) van het pand
Het energielabel geeft je een indruk van het energieverbruik (label A = laag, label G = hoog energieverbruik) van een utiliteitsgebouw. In een slecht geïsoleerd gebouw met een oude cv-ketel en verlichting ben je veel meer kwijt aan energiekosten dan in een goed onderhouden of nieuw pand. Vraag ook naar een bijbehorend maatwerkadvies (ook wel EnergiePrestatieAdvies, EPA. Hierin staan rendabele verbetermogelijkheden voor isolatie, klimaatinstallaties en verlichting.
Voor industriële gebouwen en onverwarmde loodsen kan geen energielabel bepaald worden.
Vraag om het energieverbruik van de vorige gebruiker
Het energieverbruik van de vorige gebruiker is, bij gelijksoortig gebruik van het pand, een indicatie van jouw energieverbruik en -kosten.
Let op het binnenklimaat
Hoe is het werkklimaat? Denk aan:
- temperatuur: regelbaarheid, temperatuur zomers, (regelbare) buitenzonwering, tocht
- frisse lucht: hoe is de ventilatie, kunnen de ramen open?
- lawaai: extra geluidsisolerend glas, dove gevel, omliggende bedrijven en verkeer, geluid van de mechanische ventilatie en/of koeling in het pand
Let op energieverbruikende transportinstallaties (liften, roltrappen, gevelonderhoudsinstallaties)
Dit kunnen onverwacht grote energieverbruikers zijn. Ga na of je ze nodig hebt en wat hun elektriciteitsverbruik is.
Overweeg om faciliteiten met andere bedrijven te delen
Denk aan vergaderruimtes, fietsenstalling, receptie, beveiliging, schoonmaak en groenonderhoud. Faciliteiten delen werkt ruimte- en kostenbesparend: een vergaderruimte kost al gauw € 5.000 aan investering en € 2.500 per jaar aan huur.
4. Bodemvervuiling en asbestinventarisatie
Zorg dat je niet voor ongewenste verrassingen komt te staan.
Vraag naar een bodemonderzoek en/of saneringsverklaringen
Vestig je op een terrein waarvan je zeker weet dat het niet verontreinigd is! Je loopt anders het risico dat je zelf de kosten van bodemsanering moet betalen. Via de gemeente kun je gegevens over de bodem navragen. Heb je geen informatie over de bodem laat dan altijd een bodemonderzoek uitvoeren voor je overgaat tot koop of huur.
Voer bij verbouw of sloop (van een gebouw < 1992) een asbestinventarisatie uit
Laat dit uitvoeren door een gecertificeerd bedrijf conform NEN 5897:2005. Asbest kan onder andere aanwezig zijn in wanden, daken, omtimmering van technische installaties, de rug van (vinyl)vloerbedekking en als spuitisolatie op staalconstructies.
Vestigingsplaats gekozen?
Het verduurzamen van je bedrijfspand of verhuizen naar een andere bedrijfslocatie betekent ook investeren. Onderzoek of en waar je gunstig kunt lenen, of er fiscale voordelen zijn en voor welke subsidies je in aanmerking komt. Bekijk ook of er andere financieringsconstructies mogelijk zijn. Lees verder in D. Financiering en subsidies.
ondersteuning nodig?
Verhuizen, nieuwbouw of uitbreiding is de kans om duurzamer en efficiënter te gaan ondernemen. Stimular kan met jou meedenken en duurzaam verhuisadvies geven.