Watervoorziening en -afvoer
Drinkwaterproductie belast het milieu. Om schoon drinkwater te kunnen maken zijn desinfectiemiddelen en chemicaliën nodig. Daarnaast kan grondwaterwinning leiden tot verdroging van de natuur. Gebruik – koud en warm – drinkwater daarom verantwoord om het milieu te sparen. Je bespaart bovendien energie en geld.
1. (Warm) waterverbruik beperken
Bespaar op (warm) tapwater met waterbesparende apparatuur, minder (warm) watertappunten en korte leidingen.
Beperk het aantal tappunten (voor warm water)
In veel bedrijven is maar weinig warm water nodig: in de keuken, bij schoonmaakwerkzaamheden en soms voor een douche. Minder plekken voor (warm) tapwater scheelt aanleg- en energiekosten. Steeds meer organisaties verwijderen warm tapwater kranen bij toiletten.
Een extra koud watertappunt om fleswater te voorkomen is wél een goed idee.
Koel water uit kraan i.p.v. uit flessen
Voorkom waterverspilling voor legionellabestrijding
Wanneer er in jouw bedrijf water wordt gesproeid of verneveld, moet je preventieve maatregelen nemen tegen legionella. Door een goed ontwerp van het watersysteem verminder je de kans op legionella en beperk je tevens het water- en energieverbruik.
- Alleen tappunten die regelmatig (wekelijks) gebruikt worden.
- Geen ongebruikte delen en dode hoeken in het waterleidingnet.
- Waterleidingen zo kort mogelijk.
- Zorg dat de koud- en warmwaterleidingen niet opgewarmd worden tot temperaturen boven 25°C (zogenaamde hotspots) door deze niet in warme ruimten, dichtbij cv-leidingen of dichtbij warmwatercirculatieleiding te leggen, en de warme leidingen te isoleren.
Meer informatie over legionella en leiding- en proceswaterinstallaties: legionellapreventie op de website van RIVM
Plaats waterbesparende douchekop en een thermostaatkraan
Deze combinatie levert een comfortabele en goedkope douchebeurt op. Toepasbaar bij een warmwatersysteem met een lage tapdrempel zoals een boiler, combiketel, of badgeiser. Soms (bijv. in gebouwen met een groot aantal weinig gebruikte douches in ziekenhuizen, verpleeghuizen, of hotels) zijn de zuinigste douches niet mogelijk. Waterbesparende douchekop of doorstroombegrenzer
Gebruik in sportgebouwen, zwembaden en campings aanvullend drukknoppen of tijdknoppen. Douchekraan met drukknop
Kies voor waterbesparende toiletten
Pas bestaande spoelbakken aan met waterbesparende keuzeknop of installeer kleinere.
Waterbesparende toiletreservoirs
Plaats een urinoir
Een urinoir is zuiniger dan een toilet. Er bestaan zelfs waterloze urinoirs, geschikt voor drukbezochte toiletgroepen.
Beperk de hoeveelheid water uit de kraan
Zorg ervoor dat de waterstroom uit de kraan afgestemd is op het gebruik. Bijvoorbeeld door een begrenzer in de leiding of in de kraan, een schuimstraalmondstuk klasse A of Z en/of een mengkraan die het waterverbruik reduceert. Elektronische kranen en zelfsluitende kranen zorgen dat het water niet onnodig loopt. Waterbesparende kranen
2. Energiezuinig warm water
Het verwarmen van tapwater wordt steeds vaker losgekoppeld van ruimteverwarming, zodat voor beide de meest efficiënte oplossing gekozen kan worden. Een ander belangrijk aanknopingspunt voor energiezuinig warm tapwater is het besparen op leiding- en stilstandverliezen. En natuurlijk is ook de gebruikte warmtebron belangrijk.
Zorg voor korte en dunne leidingen
Dit is met name belangrijk voor warmwaterkranen in de keuken omdat deze vaak voor korte tijd worden gebruikt. Overweeg bij lange leidingen het water te verwarmen bij het tappunt. Productie warm tapwater op afnamepunt
Probeer circulatieleidingen te voorkomen
Een circulatieleiding geeft veel energieverlies (zo’n 30%) en zomers levert dat mogelijk een extra koellast. Probeer daarom uit te komen op een oplossing zonder circulatieleiding.
Isoleer warmwaterleidingen
Isoleer leidingen in onverwarmde ruimtes en leidingen die relatief veel gebruikt worden. Isoleer een circulatieleiding volledig. Echter, de aftakkingen, waarin het water niet circuleert, mogen niet geïsoleerd worden, omdat dat een verhoogd legionellarisico oplevert. Vergeet de appendages (kranen en afsluiters) niet.
Neem een zonneboiler
Als je douches hebt die dagelijks gebruikt worden of als je voor andere activiteiten meer dan 100 m3 warm water per jaar gebruikt, is een zonnecollector met boiler interessant. Zonneboiler
En specifiek voor buitenzwembaden: Verwarm douchewater voor met zonnewarmte
Kies een warmwatervoorziening met weinig leiding- of stilstandverliezen.
Voordat er warm tapwater uit de kraan stroomt gaat er vaak veel warmte verloren. Aan de ene kant via (ring)leidingen en aan de andere kant door stilstandsverlies in boilers. Op de volgende manieren beperk je deze verliezen.
- Productie warm tapwater op afnamepunt (geen leidingverlies)
- DoorstroomÂÂapparatuur i.p.v. close-in boiler voor warm tapwater (geen leidingverlies en geen stilstandverlies)
- Productie warm tapwater afstemmen op behoefte (minder stilstandverlies)
Installeer een tijdschakelaar op elektrische boilers
Boilers verbruiken continu energie om de voorraad water warm te houden. Een tijdschakelaar die de boiler buiten werktijd uitschakelt, verdient zich binnen twee jaar terug. Tijdschakelaar voor boiler voor warm tapwaterÂ
Gebruik restwarmte voor het maken van warm tapwater
Ga na of je geschikte restwarmtebronnen hebt om warm tapwater mee te bereiden, zo nodig in combinatie met elektrische naverwarming.
Kies een efficiënte ketel of ander tapwaterapparaat
Een (gasgestookte) HR-boiler bespaart 20% op warmwaterbereiding t.o.v. een ‘conventionele’ boiler. Maar, beter nog is het om over te stappen op een gasloze oplossing (hoge temperatuur warmtepomp, elektrisch doorstroomapparaat, warmtenet of desnoods elektrische boiler). Ga na welke van deze oplossingen bij jouw situatie past, dit is sterk afhankelijk van de warm-tapwatervraag, aanwezige warmtebronnen en leidinglengtes.
3. Vuil water nuttig gebruiken
Het is niet altijd nodig vuil water op het riool te lozen. Soms is het zinvol de warmte uit het water te halen.
Gebruik een helofytenfilter voor eigen afvalwaterzuivering
Een helofytenfilter kan gebruikt worden om afvalwater uit bijvoorbeeld de (glas-) tuinbouw, van een huishouden of restaurant te zuiveren om het daarna op het oppervlaktewater te mogen lozen. Helofytenfilter voor eigen afvalwaterzuivering
Win warmte terug uit douchewater
De douchewaterwarmtewisselaar (douche-wtw) wint warmte terug uit het douchewater dat anders direct in het riool terecht zou komen. Win warmte terug uit douchewater (douche-wtw)
Duurzame watervoorziening en waterafvoer
Op deze pagina hebben we vele adviezen voor een duurzame watervoorziening en waterafvoer verzameld. Andere aandachtsgebieden voor een duurzaam bedrijfspand zijn Efficiënte inrichting, Verlichting, Electrische apparatuur en Stoffering en meubilair.
ondersteuning nodig?
Verhuizen, nieuwbouw of uitbreiding is de kans om duurzamer en efficiënter te gaan ondernemen. Stimular kan met jou meedenken en duurzaam verhuisadvies geven.